UW Samenwerking, nog geen succesverhaal

De ambtelijke samenwerking (UW Samenwerking) tussen Montfoort en IJsselstein verkeert in zwaar weer. In het verleden eiste de samenwerking al de nodige politieke slachtoffers, had het te maken met financiële tegenvallers en was er sprake van spanningen. Inmiddels is ook het college van IJsselstein opgestapt als gevolg van problemen bij UW Samenwerking.

Zijden draadje

Een onafhankelijk bureau dat in opdracht van gemeente IJsselstein onderzocht wat de beste opties waren, concludeerde al dat de samenwerking aan een zijden draadje hangt. Als niet binnen enkele maanden een ultieme poging wordt ondernomen om het vertrouwen tussen beide gemeenten te herstellen, zou het zelfs beter zijn om een eind te maken aan de samenwerking. Het college en de raad van IJsselstein gaven eerder aan bereid te zijn in te zetten op een voortzetting van de UW Samenwerking, maar niet tegen elke prijs. Er moet zicht zijn op een toekomstbestendige samenwerking zonder verdere financiële tegenvallers.

Advies

De samenwerking voortzetten op de huidige manier komt als minst attractieve uit de vergelijking rollen. Dat zou namelijk een keuze zijn voor blijvende hogere uitgaven met veel onzekerheidsmarges over de precieze hoogte ervan en het ontbreken van een duidelijk perspectief op verbetering. Met als gevolg dat het (te) grote last legt op de samenwerking. Bovendien is het niet bevorderend voor het vertrouwen van de deelnemende gemeenten. De onderzoekers zien wel mogelijkheden de samenwerking voort te zetten, maar dan moet het echt anders. Allereerst moet er worden gewerkt aan het herstel van het onderlinge vertrouwen, liefst onder onafhankelijke begeleiding. Dat kan een mediator zijn, maar een ‘expliciete rol’ voor de provincie Utrecht is misschien wel het meest voor de hand liggend.

Verder moet er een gezamenlijke strategische agenda komen van beide gemeenten. Zolang de oriëntaties uiteenlopen of onduidelijk zijn, moet de UW-organisatie ‘te diverse ondersteuning bieden zonder eenduidige richting.’ Het geheel zou onder bewind van één directeur moeten komen, in plaats van onder de huidige dubbelrol van twee gemeentesecretarissen. Maar misschien wel het meest belangrijke is dat er binnen enkele maanden een bestuurlijke samenwerkingsovereenkomst wordt gesloten die door de raden en colleges van beide gemeenten wordt ondertekend. Lukt dat niet op korte termijn, dan lijkt er onvoldoende gemeenschappelijkheid te zijn in de urgentie die wordt gevoeld en de oplossingen die nodig zijn. In een dergelijk geval is het voor IJsselstein beter om de samenwerking in UW te stoppen, zo blijkt uit het rapport.

Bron: binnenlandsbestuur.nl